Tin tức sức khỏe,
thông báo về DYM

Tình hình bệnh hô hấp của trẻ tại Việt Nam vào mùa đông.

Mùa đông tại Việt Nam luôn là thời điểm các bệnh nhiễm trùng, đặc biệt là bệnh đường hô hấp, gia tăng mạnh.

Theo ghi nhận của Bộ Y Tế năm 2024: (1)

• Trung bình 17.000 ca viêm hô hấp cấp tính mỗi tuần.

• Từ tháng 10 - 12, có số ca bệnh cao nhất là hơn 20.000 ca/tuần.

• 60% ca mắc bệnh là trẻ nhỏ.

Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu dẫn tới rất dễ mắc bệnh, diễn tiến nhanh, khó lường. Vì vậy, phụ huynh cần nhận diện 5 dấu hiệu dưới đây để đưa trẻ đi khám kịp thời.

5 dấu hiệu bệnh nguy hiểm ở trẻ nhỏ trong mùa đông.

1. Dấu hiệu bị cúm nặng hoặc nhiễm khuẩn/virus.

Khi bị cúm nặng hoặc nhiễm khuẩn/virus, trẻ thường có các triệu chứng như:

• Sốt cao trên 38.5°C kéo dài, không hạ.

• Sốt tái phát nhiều lần trong ngày.

• Trẻ mệt lả, lừ đừ, ít chơi.

Nếu sốt kéo dài hoặc trẻ mệt lả người cần đưa trẻ đi khám sớm.

2. Dấu hiệu bị viêm phổi hoặc viêm tiểu phế quản.

Nhóm bệnh hô hấp dưới này nguy hiểm và thường tăng mạnh vào mùa lạnh, vì vậy cha mẹ cần lưu ý đưa trẻ đi khám ngay nếu thấy biểu hiện:

• Thở nhanh, thở gấp.

• Khó thở hoặc rút lõm ngực khi hít thở.

• Thở rít hoặc khò khè tăng dần.

Lưu ý: Trẻ con khác người lớn là biểu hiện bệnh nhẹ nhưng có thể diễn tiến bệnh nhanh, do đó không nên chủ quan hay điều trị tại nhà.

3. Dấu hiệu viêm màng não mô cầu, viêm não và nhiễm trùng thần kinh.

Mùa đông là thời điểm các virus nguy hiểm (như Cúm A–B, RSV, Enterovirus) và vi khuẩn viêm màng não mô cầu hoạt động mạnh. Những loại virus này có thể gây biến chứng nặng lên hệ thần kinh của trẻ và bệnh tiến triển cực nhanh và vô cùng nguy hiểm.

Các biểu hiện ban đầu của bệnh dễ bị nhầm lẫn, nên cha mẹ cần đặc biệt lưu ý về các dấu hiệu bệnh dưới đây:

• Rối loạn ý thức: Trẻ lơ mơ, ngủ nhiều, khó đánh thức, phản ứng chậm bất thường, hoặc quấy khóc liên tục không dỗ được.

• Co giật: Sốt cao kèm theo co giật hoặc nôn nhiều.

• Ban bất thường: Phát ban đỏ hoặc tím, đặc biệt là ban không biến mất khi ấn vào (Dấu hiệu điển hình của Viêm màng não mô cầu).

• Dấu hiệu thần kinh: Đau đầu nhiều, cổ bị cứng bất thường, hoặc nôn vọt.

Lưu ý: Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hạ sốt quá liều hay thuốc an thần. Cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để chẩn đoán, cách ly và điều trị sớm nhất.

4. Dấu hiệu bị nhiễm virus tiêu hóa mùa lạnh.

Trẻ nhỏ thường gặp phải những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khi cơ thể bị mất nước, nên cha mẹ cần chú ý khi con:

• Nôn liên tục, nôn nhiều lần trong ngày.

• Trẻ không chịu uống nước hoặc bỏ bú.

• Đi ngoài trên 3 lần/ngày, tiêu chảy.

• Môi khô, lừ đừ, tiểu ít.

Cách chăm sóc tạm thời: Bù nước cho bé bằng dung dịch Oresol, cho uống từng ngụm nhỏ. Nếu không cải thiện phải đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay.

5. Dấu hiệu của bội nhiễm, hen suyễn hoặc rối loạn miễn dịch.

Nếu trẻ bị ho, sốt hoặc chảy mũi kéo dài trên 5–7 ngày mà không thuyên giảm, thì cha mẹ không nên chủ quan. Vì đây có thể là dấu hiệu của bội nhiễm do vi khuẩn, bệnh hen suyễn, hoặc rối loạn miễn dịch/tiêu hóa, những tình trạng này cần được thăm khám kỹ và chẩn đoán bởi các bác sĩ chuyên khoa.

Cha mẹ hãy lưu ý một vài triệu chứng dưới đây, để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh ở trẻ:

• Ho kéo dài, đặc biệt về đêm hoặc tăng dần.

• Sốt liên tục, không hạ sau nhiều ngày.

• Chảy mũi kéo dài, mủ vàng/xanh hoặc có mùi hôi.

• Trẻ mệt mỏi, biếng ăn, sụt cân nhẹ.

Vì sao trẻ dễ mắc bệnh vào mùa đông?

• Không khí lạnh tạo điều kiện thuận lợi cho virus phát triển, hoạt động mạnh mẽ.

• Chênh lệch nhiệt độ lớn trong ngày và độ ẩm thấp làm suy yếu lớp niêm mạc hô hấp.

• Hệ miễn dịch của trẻ còn non yếu nên dễ nhiễm virus cúm, RSV, HMPV…

• Vệ sinh cá nhân kém và môi trường sống ô nhiễm, không đảm bảo khiến trẻ dễ bị lây khuẩn qua mắt và mũi.

Phòng ngừa bệnh mùa đông cho trẻ nhỏ.

• Giữ ấm cho trẻ đúng cách:

  • Che kín cổ – ngực.

  • Không ủ quá nóng.

  • Tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột.

• Đảm bảo vệ sinh cá nhân và môi trường sinh hoạt của bé:

  • Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi ho, hắt hơi.

  • Vệ sinh tai mũi họng.

  • Làm sạch đồ chơi, phòng ở thường xuyên.

• Chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, tăng cường miễn dịch:

  • Ăn đa dạng thực phẩm, uống đủ nước.

  • Tăng cường vitamin từ rau củ, trái cây.

• Hạn chế tiếp xúc nguồn bệnh:

  • Người lớn ho hoặc sốt không được ôm, hôn trẻ.

  • Tránh nơi đông người kín gió.

• Tiêm phòng đầy đủ: Cúm, virus hô hấp, sởi…

Nên làm gì khi trẻ có một trong các dấu hiệu bệnh?

• Đưa trẻ đi khám sớm, không tự điều trị tại nhà. Đặc biệt, cần phải đưa trẻ đi khám khẩn cấp khi có các dấu hiệu như: khó thở, co giật, phát ban xuất huyết.

• Chăm sóc tạm thời trước khi đưa trẻ đến viện.

  • Hạ sốt bằng thuốc (paracetamol đúng liều).

  • Bổ sung nước hoặc oresol cho trẻ nếu bị tiêu chảy, nôn nhẹ.

  • Giữ ấm cơ thể trẻ nhưng không ủ quá kín.

  • Tuyệt đối không dùng thuốc kháng sinh cho trẻ khi chưa có chỉ định từ chuyên gia, bác sĩ.

• Nếu nghi ngờ trẻ mắc bệnh như não mô cầu, viêm phổi nặng.

  • Cách ly trẻ, tránh để trẻ tiếp xúc với nhiều người.

  • Mang theo đầy đủ giấy tờ, thông tin lịch sử bệnh lý của trẻ.

  • Đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.

• Đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế uy tín, có chuyên khoa nhi.

Trẻ em có triệu chứng bệnh hoàn toàn khác với người lớn và bệnh có thể tiến triển nhanh hơn. Tuy nhiên, không phải cơ sở khám nào cũng có đủ chuyên môn và trang thiết bị để nhận diện sớm dấu hiệu bệnh nặng ở trẻ nhỏ. Vì vậy, việc lựa chọn cơ sở y tế uy tín, có chuyên khoa nhi là điều vô cùng quan trọng.

Tại DYM Medical Center, phụ huynh có thể an tâm cho trẻ thăm khám, vì:

• Bác sĩ chuyên khoa Nhi giàu kinh nghiệm: Hiểu rõ đặc điểm bệnh lý trẻ nhỏ, giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường của bệnh, đưa ra phác đồ điều trị kịp thời.

• Phòng xét nghiệm riêng ngay tại phòng khám: Thực hiện xét nghiệm nhanh, sớm xác định nguyên nhân gây bệnh.

• Thiết bị chẩn đoán hình ảnh chụp X-quang và siêu âm tại chỗ: Chẩn đoán toàn diện hơn thông qua hình ảnh và có thể phát hiện sớm viêm phổi, viêm tiểu phế quản.

• Không gian sạch sẽ, an toàn và tiện nghi cho trẻ nhỏ: Giúp giảm nỗi lo sợ, ổn định tinh thần cho bé khi thăm khám và hạn chế nguy cơ lây nhiễm chéo trong mùa dịch.

• Theo dõi sau khám và hỗ trợ liên tục: Giúp cha mẹ nắm rõ diễn tiến của bé và kịp thời điều chỉnh khi có dấu hiệu bất thường.

Hệ thống DYM Medical Center Việt Nam hiện có 3 cơ sở tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, giúp phụ huynh dễ dàng lựa chọn điểm khám gần nhất cho bé:

• DYM MEDICAL CENTER HÀ NỘI: Tầng Hầm B1, Tòa Epic Tower, Ngõ 19 Duy Tân, Phường Cầu Giấy, Tp. Hà Nội.

• DYM MEDICAL CENTER SÀI GÒN: Phòng B103, Tầng hầm 1, Tòa nhà mPlaza, số 39 Lê Duẩn, Phường Sài Gòn, Tp. Hồ Chí Minh.

• DYM MEDICAL CENTER PHÚ MỸ HƯNG: Phòng 3A01, Tầng 3A, Tòa nhà The Grace, 71 Hoàng Văn Thái, Phường Tân Mỹ, Tp. Hồ Chí Minh.

Kết luận

Mùa đông là thời điểm nhạy cảm với sức khỏe trẻ nhỏ. Cha mẹ cần nhận biết đúng 5 dấu hiệu nguy hiểm và đưa trẻ đi khám sớm để giúp:

• Giảm nguy cơ gây ra biến chứng bệnh.

• Điều trị đúng hướng, kịp thời.

• Rút ngắn thời gian hồi phục.

Sự chủ động, tỉnh táo và bình tĩnh của cha mẹ là điều cần thiết trong mọi trường hợp, để xử trí đúng và an toàn cho sức khỏe của trẻ ngay từ đầu.

Hãy an tâm, DYM Medical Center luôn sẵn sàng đồng hành cùng gia đình bạn trên hành trình bảo vệ và chăm sóc sức khỏe toàn diện.

FAQs – Câu hỏi thường gặp

1. Trẻ ho kéo dài bao lâu thì cần phải đến bác sĩ?

Nếu trẻ ho liên tục trên 5 ngày không đỡ hoặc ho nhiều vào ban đêm, ho kèm sốt cao hoặc thở rít, thì cần được đưa đến bác sĩ để kiểm tra sớm.

2. Trẻ nôn trớ nhiều có nguy hiểm không?

Nếu trẻ nôn trên 3 lần/ngày, nôn vọt, nôn kèm bỏ ăn hoặc tiêu chảy, thì phải đưa đi khám ngay.

3. Có nên dùng thuốc kháng sinh khi trẻ bị ho – sốt?

Tuyệt đối không nên tùy ý sử dụng kháng sinh, chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ, tránh gây ra tình trạng kháng thuốc cho trẻ nhỏ.

4. Trẻ có cần xét nghiệm cúm hay RSV không?

Khuyến khích cha mẹ làm xét nghiệm cho trẻ khi sốt cao, ho nặng, thở rít, hoặc dấu hiệu bị lây/nhiễm virus, để mau chóng có phương án điều trị tốt nhất, tránh gây ra biến chứng.

5. Có cần tiêm thêm vắc-xin cho trẻ vào mùa lạnh không?

Có. Mùa lạnh là thời điểm virus hô hấp bùng phát nên trẻ cần được tiêm đầy đủ các loại vắc-xin như cúm, phế cầu, sởi, ho gà và tiêm lại theo lịch đã có chỉ định. Việc tiêm phòng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và hạn chế biến chứng xấu.

Nguồn tham khảo:

1. Phạm Thương (2024), “Thời tiết chuyển mùa, số trẻ em mắc bệnh hô hấp tại TPHCM tăng”, tham khảo thêm

2. BS. Trần Anh Tuần (2024), “5 bệnh thường gặp ở trẻ trong mùa đông cần phát hiện sớm”, tham khảo thêm

3. Báo sức khỏe & đời sống (2023), “Phòng ngừa viêm đường hô hấp cho trẻ khi thời tiết giao mùa”, tham khảo thêm

4. Thái Bình (2025), “Giao mùa, bệnh đường hô hấp gia tăng, những đối tượng nào cần lưu ý?”, tham khảo thêm